Soja w Polsce należy do roślin coraz chętniej uprawianych i wiele przemawia za tym stanem rzeczy. Uprawa soi pozytywnie wpływa na glebę, poprawiając jej właściwości fizyczno-chemiczne, zwiększając zawartość próchnicy i łamiąc niekorzystny płodozmian. Do produkcji soi zużywa się nawet 4-5 razy mniej wody niż do produkcji zbóż, w tym kukurydzy. Uprawa soi nie wymaga wiele (lub nawet wcale) nawozów azotowych – soja, dzięki współpracy z bakteriami brodawkowymi Bradyrhizobium japonicum, potrafi zasymilować z powietrza niezbędną jej do rozwoju ilość tego pierwiastka. Soja jest również doskonałym materiałem paszowym.
Uprawa soi w Polsce jest dotowana z racji tego, iż jest ona rośliną wysokobiałkową. Dzięki temu opłacalność uprawy soi jest wyższa niż w przypadku zbóż (w tym kukurydzy) i zbliżona do zyskowności rzepaku. To pokazuje potencjał, jaki w niej drzemie. Mimo to produkcja soi w Polsce w ostatnich latach kształtowała się na niskim poziomie, oscylując w okolicach 20 tysięcy hektarów (dla porównania w 2017 roku w Polsce rzepakiem obsiano 880 tysięcy hektarów). Sytuacja jest tym bardziej zaskakująca, że mamy w Polsce wszystko, co potrzebne jest do upraw soi:
Jeśli do tego dodamy, że jest zdecydowanie bardziej opłacalna w uprawie niż zboża czy nawet kukurydza i zbliżona do zyskowności rzepaku, to pokazuje jaki potencjał w niej drzemie.
Jak kształtowała się wielkość produkcji soi w Polsce?:
Chociaż w okresie od 2010 do 2018 roku powierzchnia uprawy soi w kraju zwiększyła się ponad trzydziestokrotnie, rozwój ten nie był bardzo dynamiczny, aż do roku 2022. Można więc powiedzieć że w Polsce mamy wszystko, by uprawiać soję:
TYLKO UPRAWY WCIĄŻ ZA MAŁO!!
Uprawa soi w Polsce zyskuje popularność — powierzchnia upraw nadal jest niewystarczająca, choć soja to wyjątkowa roślina, która nie ma dużych wymagań. Z powodzeniem może być efektywnie uprawiana w polskich warunkach klimatycznych i glebowych. Regionami najbardziej polecanymi do uprawy soi w Polsce są obszary południowo-wschodnie, gdzie mamy klimat kontynentalny. Jednak równie opłacalne zbiory można uzyskać w Polsce południowo-zachodniej i środkowej, a nawet na północy. Wydajność upraw w dużym stopniu zależy bowiem od doboru odmiany, a także siew soi w optymalnym terminie i innych czynników, niezależnych od samego umiejscowienia plantacji.
Technologia uprawy soi w polskim klimacie się rozwija. Czynnikiem przemawiającym za zwiększeniem upraw soi w Polsce jest jej dobre przystosowanie do okresów suszy. Dzięki bardzo dobrze rozwiniętemu systemowi korzeniowemu i omszonym liściom zmniejszającym transpirację nie musi pobierać dużych ilości wody z opadów. Korzystna pod tym względem jest też jej zdolność do heliotropizmu, czyli ustawiania liści w zależności od pory dnia, kierunku padania światła i temperatury.
Do uprawy soi w Polsce szczególnie poleca się odmiany soi przetestowane w COBORU, możemy wybrać odpowiednią odmianę sprawdzoną w danym regionie, mając informację ile dana odmiana potrzebuje dni - od siewu do dojrzałości żniwnej.
Plonowanie soi w Polsce jest już coraz bardziej stabilne, pomimo, że rolnicy nadal dopracowują indywidualny system agrotechniki dostosowany do swoich pól, jednak doświadczeni rolnicy osiągają coraz większe wartości plonu. Dobrą informacją dla osób, które chciałyby rozpocząć uprawę soi, jest z pewnością, fakt, że w polskich warunkach klimatycznych soja nie jest narażona na żadne poważne choroby wirusowe, grzybowe czy bakteryjne.
Na efektywność uprawy soi w Polsce mają wpływ również warunki glebowe. Soja dobrze rośnie na większości gleb w Polsce z wyjątkiem gleb ciężkich, zwięzłych podmokłych, zlewnych, kwaśnych i bardzo lekkich. Najlepiej plonuje na glebach żyznych kompleksu pszennego, ciepłych utrzymanych w wysokiej kulturze o dobrych właściwościach powietrzno-wodnych i pH 6-6,5. Przy pH poniżej 5,5 należy zastosować wapnowanie. Najlepsza jest klasa gleby od II do IV. Dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi roślina wiąże wolny azot z powietrza.
Producenci rolni coraz bardziej przekonują się do rośliny wiodącej prym w Ameryce Południowej. Soja w Polsce jest uprawiana głównie do celów paszowych. Producenci rolni stawiają na tę roślinę, ponieważ zawiera ona bardzo dużo białka wysokiej jakości, które wspiera prawidłowy rozwój i szybki wzrost zwierząt hodowlanych. Ponadto nie wymaga wysokiej klasy gleb i jest odporna na susze. Doskonale przygotowuje glebę innym roślinom – wzbogaca ją w azot niezbędny na każdym etapie rozwoju.